Gezamenlijk voorstel boeren-, natuur- en ondernemersorganisaties om uit stikstofimpasse te komen
Dinsdag 25 mei 2021
"Om uit de stikstofimpasse te komen hebben Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, LTO Nederland, VNO-NCW, MKB-Nederland en Bouwend Nederland afgelopen maanden de handen ineengeslagen. Samen doen zij een voorstel voor een aanpak die de vermindering van de uitstoot van stikstof stevig versnelt, de natuur versterkt, boeren toekomst biedt en die weer ruimte schept voor nieuwe economische ontwikkelingen." Dat schrijven de zes organisaties vanmorgen in een ingezonden artikel in het Financieele Dagblad (FD).
Bij mogelijke oplossingen voor de stikstofproblematiek betekent winst voor de één meestal verlies voor de ander, waardoor breed draagvlak tot op heden ontbreekt en de impasse voortduurt met alle gevolgen voor natuur en economie van dien. Daar willen we uit en dat kan met onze aanpak waar natuur en economie beiden beter van worden,’ aldus de organisaties.
Gebiedsgerichte aanpak
Het versnellingsvoorstel van de zes organisaties realiseert in 2030 een significant hogere stikstofreductie (40%) vanuit de gezamenlijke sectoren dan in de recente wetgeving is voorzien (26%) en met een extra versnelling in de eerste jaren. Ook komt er extra ontwikkelruimte (60 mol) om de economische ontwikkeling weer vlot te trekken en wordt er extra geïnvesteerd in herstel en versterking van de natuur. Essentieel in het plan is de gebiedsgerichte aanpak die de organisaties voorstellen. De stikstof-situatie verschilt immers per gebied en kan dus ook alleen lokaal worden opgelost, waarbij relevante spelers, zoals boeren en natuurbeheerders in het gebied, participeren in plaats van maatregelen van bovenaf opgelegd te krijgen. Uit onder andere de uitspraak van de Raad van State is verder gebleken dat juridische zekerheid van een nieuwe aanpak cruciaal is. In de nieuwe aanpak worden de reductiedoelen daarom juridisch verankerd en wordt de voortgang van het programma continu gemeten. Indien nodig kan het Rijk bijsturen, op basis van de tweejaarlijkse evaluatie.
Investeringsprogramma
De nieuwe aanpak vraagt financiële ondersteuning van met name boeren voor innovatie, natuur-inclusieve landbouw, agrarisch natuurbeheer, bijvoorbeeld vrijwillige verplaatsing naar toekomstbestendige locaties of vrijwillig stoppen. Ook het herstel en de versterking van de natuur vraagt om meer middelen dan tot nog toe is voorzien. Tot 2030 is jaarlijks €1,7 miljard aan investeringen nodig om alle doelen te behalen zo hebben de organisaties berekend. "Dit is in het algemeen belang en de kosten van niets doen zijn bovendien op de lange termijn vele malen hoger", aldus de briefschrijvers. "Nu al gaan bijvoorbeeld miljarden aan nieuwe duurzame investeringen aan ons land voorbij. Ook dreigen allerlei noodzakelijke ontwikkelingen (van infrastructuur tot wonen en de energietransitie) te sneuvelen."
Vervolg
De organisaties vragen de politiek mee te doen en de aanpak verder uit te werken. Ook adviseren ze het demissionaire kabinet het plan voor te leggen aan de Raad van State en het Planbureau voor de Leefomgeving. Lees hier de aanpak op hoofdlijnen.
Voorstel
We merken dat er veel vraag is naar de uitwerking van het voorstel. Die is hier te vinden.
Gerelateerd nieuws
Woensdag debatteert de Tweede Kamer over de begroting Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Er liggen een paar grote uitdagingen voor de bouw en infra. Stikstof vormt een van de grootste uitdagingen voor de sector. Om de bouw van grote woonwijken en het aanleggen van nieuwe infrastructuur mogelijk te maken, is immers stikstofruimte nodig. Sinds minister Wiersma in september het Nationaal Programma Landelijk Gebied stopte, is het onduidelijk hoe Nederland de uitstoot van stikstof gaat verminderen en de natuur zal verbeteren. Stevige vermindering van stikstofuitstoot is geen luxe maar pure noodzaak om ruimte te maken voor woningbouw en infrastructuur.
Staatssecretaris Chris Jansen (PVV) van Openbaar Vervoer en Milieu heeft zijn bezwaren tegen de invoering van de zero-emissiezones ingetrokken. Om de leefbaarheid in steden te verbeteren en overlast te beperken, stellen veel grote gemeenten binnenkort een zero-emissiezone in.
Na jaren van juridische procedures gaf de Raad van State op 2 oktober goedkeuring voor de aanleg van de ViA15. De Raad van State acht hiermee aangetoond dat de aanleg van de weg niet leidt tot aantasting van nabijgelegen kwetsbare natuurgebieden. Met dit besluit bevestigt de Raad van State dat extern salderen een werkbare oplossing is om cruciale infrastructuurprojecten, zoals zeventien MIRT-projecten, te realiseren.