Terhalle-Ecobouw combineert Duitse 'gründlichkeit' met Nederlandse architectuur

Al zo’n dertig jaar maakt het Terhalle Holzbau met succes houtskeletbouw woningen. De woningen worden in de fabriek in Ahaus-Ottenstein gemaakt en in delen naar de bouwplaats getransporteerd om ter plekke te worden geassembleerd. Maar hoewel het bedrijf slechts een luttele 10 kilometer over de grens bij Enschede ligt, was het toch in hoofdzaak gericht op de Duits markt, zoals projecten in Berlijn. “Nederland is een baksteenland, van houtbouw moesten ze hier heel lang niets hebben”, zegt Stefan Slaghekke. Inmiddels begint Nederland langzaamaan warm te lopen voor houten huizen en besloot Terhalle Holzbau om ook de blik naar het westen te richten. Sinds 2020 heeft Terhalle een Nederlandse vestiging in Hengelo (Ov); Terhalle-Ecobouw. Slaghekke is daar manager projectontwikkeling. Hij legt uit dat ‘onbekendheid’ met houtskeletbouw niet het enige verschil tussen de twee landen is waarmee het bedrijf rekening houdt. “In het verleden plaatste Terhalle als onderaannemer wel wanden, daken en kozijnenvoor Nederlandse bedrijven die in Duitsland huizen bouwden. Toen zagen ze hoe moeilijk die bouwers het hadden met de andere regels, de verschillen in mentaliteit en cultuur, maar ook met de andere manier van bouwen. Duitse woningen hebben bijvoorbeeld een heel andere indeling dan we in Nederland gewend zijn.” Omdat Terhalle Holzbau voor dezelfde bouwbedrijven ook in Nederland wel wanden plaatste, kreeg het Duitse bedrijf een aardig beeld van de bouw bij de buren. Met die kennis en ervaring in het achterhoofd, is Terhalle-Ecobouw gelanceerd.

Speciaal ontworpen voor de Nederlandse markt

“De woningen van Terhalle Holzbau zijn gericht op de Duitse markt”, legt Slaghekke uit. “Toen we besloten om ook de Nederlandse markt te gaan bedienen, wisten we dus dat je niet moet proberen om 100% Duitse woningen op de Nederlandse markt af te zetten. Daarvoor zijn de verschillen te groot. Daarom hebben we een Nederlandse architect gezocht om woningen te ontwerpen die we wel goed in onze fabriek kunnen maken, maar die daarnaast voldoen aan de Nederlandse woonwensen én aan de Nederlandse wet- en regelgeving.” Slaghekke geeft slaapkamers als voorbeeld. “In Nederland moet een slaapkamer volgens het Bouwbesluit minimaal 5 vierkante meter zijn en dat is het dan ook vaak. Dat zul je in Duitsland niet snel zien, daar is de kleinste slaapkamer al gauw 10 vierkante meter groot. Maar ja, er is ook vaak meer ruimte om te bouwen.” Naast de slaapkamers zijn er nog meer verschillen in indeling. Aan de buitenkant echter laten de prefab-woningen door met hout en pleister afgewerkte gevels wel duidelijk hun Duitse roots zien; al zijn voor de die-hard baksteen liefhebber steenstrips ook een mogelijkheid.

Regels zijn er (niet) om op te rekken

Misschien wel het grootste verschil zit volgens Slaghekke in de kwaliteit van de woningen. “Vooropgesteld, ik wil niet zeggen dat de Nederlandse bouwkwaliteit niet goed is. Om kosten te besparen zoeken Nederlanders alleen graag de grenzen op en kijken ze soms hoe ze die grenzen wat kunnen oprekken.” Slaghekke wijst in dat verband op luchtdicht bouwen. Volgens hem zijn de regels daarvoor in Duitsland een stukje strenger. “Wij bouwen volgens de basisgedachten achter het passief bouwen. Dus de meeste energie stoppen we in de schil, die moet goed geïsoleerd zijn. Verder werken we met een wtw-installatie. In Nederland zijn mensen daar vaak een beetje huiverig voor of ze vinden het te duur, liever hebben ze een roostertje voor de ventilatie. Maar als je goed luchtdicht bouwt moet je niet met die principes gaan rommelen want dan gaat het mis.” Duitsers zijn volgens Slaghekke gezagsgetrouwer en strikter in het volgen van de regels. “In Duitsland heb je geen kwaliteitsborger nodig die controleert of er wel gebouwd is volgens de regels en de afspraken die met de koper zijn gemaakt.” Sterker nog, in de Duitse bouw wordt er voor de zekerheid vaak nog een schepje bovenop gedaan. “Daardoor ligt het kwaliteitsniveau van woningen er wat hoger. Dat kan het duurder maken, maar het voordeel is wel dat je altijd voldoet aan de Nederlandse regels.”

Veel minder kilometers

De bouwmethodiek is wel deels aangepast voor de Nederlandse markt. Duitse Terhalle woningen worden vaak met losse elementen op de bouwplaats in elkaar gebouwd, maar het is ook mogelijk om volledige modules van 4,5 x 12 meter te maken. Met het oog op transport is dat laatste voor de Nederlandse markt geen haalbare kaart. Daarom wordt in de Duitse fabriek alleen het technische deel als module gemaakt; dus badkamer, toilet, installatie-ruimte en trap. Geveldelen, dak, verdiepingsvloer en tussenwanden worden wel als losse elementen gefabriceerd. “De montage van de woning doet een Duits team van Terhalle, maar voor alle andere werkzaamheden gebruiken we Nederlandse bedrijven.” Hij heeft het over bijvoorbeeld graafwerkzaamheden, de fundering, de begane grondvloer. Ook voor de trappen en het installatiewerk heeft Terhalle-Ecobouw vaste Nederlandse partners; bedrijven uit de regio. “Voor hen is het wel een voordeel dat we die technische units in Ahaus-Ottenstein maken. Zij kunnen het overgrote deel van hun werk daar in de fabriek doen. In Nederland hoeven ze dan hooguit nog één keertje naar de woning om dingen aan te sluiten. Dat is toch een ander verhaal dan dat je een paar dagen vanuit Overijssel naar bijvoorbeeld Noord-Holland of Zeeland moet rijden.”

Die gekke Nederlanders

Slaghekke ziet dat in Nederland vooral onder woningbouwcorporaties en grote aannemers die in seriematige woningbouw actief zijn, de interesse voor houtbouw toeneemt. Volgens hem is de stikstofproblematiek daar niet vreemd aan. “Doordat door stikstof bouwplannen stil dreigen te komen liggen, krijgen we vanuit die hoek steeds vaker vragen of ze die woningbouw kunnen omzetten naar houtbouw. Daar hebben we ook het assortiment op afgestemd, we hebben rijwoningen, patiowoningen, 2 onder 1 kappers en zelfs appartementen.” Met de vraag uit de particuliere hoek loopt het wat minder hard. Dat wijt hij aan stijgende rente en stijgende materiaalprijzen. Al ziet hij wel dat onze oosterburen, in ieder geval Terhalle zelf, minder last van dure grondstoffen hebben; zeker waar het om hout gaat. “We hebben het voordeel dat Duitsland zijn eigen productiebossen heeft; we hoeven hout dus niet heel duur te importeren. Daarnaast geloven Duitsers erg in duurzame relaties. Terhalle heeft er dus geen last van gehad dat de vaste leveranciers hun hout aan bijvoorbeeld Nederlandse bedrijven zijn gaan verkopen omdat ze er dan een paar dubbeltjes meer voor konden krijgen. Wat dat betreft wordt er vaak met verbazing gekeken naar hoe Nederlanders met schaarste omgaan. Juist door in tijden van schaarste te gaan hamsteren, maak je producten nóg schaarser en dus nóg duurder. Maar goed, zo zijn er nog meer verschillen tussen de twee landen. Met Terhalle-Ecobouw proberen we gewoon het beste uit beide werelden te halen.”

„Twee minuten om in de toekomst te kijken?”

De manier van bouwen van Terhalle is vandaag al “klimaatvriendelijk en ecologisch”. Bekijk onze video en krijg een beeld van onze visie.