Trots op 5 vastgestelde gebruiksaanwijzingen voor afspraken over prijsstijgingen en leveringsproblemen
Vrijdag 21 april 2023
We hebben recent drie nieuwe handelingskaders vastgesteld in het bouwberaad, te weten voor woningbouw huur en koop, utiliteitsbouw en onderhoud, verduurzaming en renovatie. Al eerder werden de handelingskaders voor infra landelijk en regionaal gepubliceerd. We zijn trots dat ruim 15 brancheorganisaties in de bouw en techniek en verschillende overheidsinstellingen de afgelopen maanden keihard hebben gewerkt aan oplossingen voor prijsstijgingen en leveringsproblemen die onder andere zijn ontstaan door de oorlog in Oekraïne? Er liggen 5 mooie leidraden waarmee opdrachtgevers en opdrachtnemers samen om tafel kunnen en afspraken kunnen maken over prijsstijgingen en leveringsproblemen.
Adviserende handelingskaders beschikbaar in marktsegmenten
- Woningbouw
- Utiliteitsbouw
- Utiliteit samenvatting
- Utiliteit stroomschema - Onderhoud, verduurzaming en renovatie
- Infrastructurele projecten landelijk
- Infrastructurele projecten decentrale overheden
Mogelijk komt er nog een 6e handelingskader bij voor de energie-infrastructuur. Ga voor meer informatie en handelingskaders naar Volkshuisvesting Nederland.
Adviezen voor prijs-, leverings- en continuïteitsrisico
Opdrachtgevers en opdrachtnemers in alle marktsegmenten ervaren de effecten van de onzekere markt, zoals de algemene schaarste aan grondstoffen. Partijen worden bovendien geraakt door de hoge inflatie, de snel gestegen energie- en loonkosten en onzekere beschikbaarheid van materialen. De risico’s hiervan zijn voor individuele partijen afzonderlijk niet zelfstandig te dragen. Daarom was er bij zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers behoefte aan uitgewerkte handelingskaders met adviezen over prijsrisico, leveringsrisico en continuïteitsrisico in lopende en toekomstige projecten.
Gebruiksaanwijzing gesprek opdrachtgever en opdrachtnemer
De handelingskaders zijn bedoeld als gespreksagenda op projectniveau. Ze bestaan onder meer uit een stappenplan en tips voor het toepassen van bestaande regels. Daarbij is onder meer aandacht voor indexering en voor de risicoregeling. Ook zijn er afspraken gemaakt over de excedentregeling; dat is de vergoeding voor kosten bij onvoorziene omstandigheden. Het gaat dus grotendeels om bestaande regelingen die moeten helpen om de extreme prijsstijgingen op te vangen. De handelingskaders zijn een gebruiksaanwijzing voor de gesprekken tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers over projecten en contracten. Dat moet uiteindelijk leiden tot concrete oplossingen die voor beide partijen aanvaardbaar zijn. De tips helpen partijen om projecten ondanks de onzekere omstandigheden toch succesvol uit te voeren. De handelingskaders hebben geen juridisch bindend karakter.
Eigen verantwoordelijkheid
De adviserend handelingskaders gaan uit van de eigen verantwoordelijkheid van partijen. Zo wordt van opdrachtnemers verwacht dat zij zich samen met hun ketenpartners inspannen om kostenstijgingen en leveringsproblemen te voorkomen en bij problemen eerst zelf op zoek te gaan naar oplossingen en als dat niet lukt het gesprek aan te gaan met de opdrachtgever.
Open gesprekken altijd mogelijk
In de handelingskaders is ook vastgelegd dat een gesprek tussen opdrachtgever en opdrachtnemer en hun ketenpartners altijd mogelijk is en dat partijen transparant en open zijn en samen op zoek gaan naar werkbare oplossingen. Indien lopende contractbepalingen niet toereikend zijn, kunnen nadere afspraken worden gemaakt over compensatie voor prijsschommelingen in lopende en nieuwe projecten.
Compensatie voor extreme prijsstijgingen
In het geval van extreme prijsstijgingen kunnen opdrachtnemers mogelijk naast een indexatieregeling een extra compensatie verkrijgen. Hiervoor is altijd een toetsbare onderbouwing nodig. In geval van leveringsproblemen die niet aan een opdrachtnemer toe te rekenen zijn, is termijnverlenging bespreekbaar.
Intentieverklaring Samen doorbouwen in onzekere tijden
De handelingskaders komen voort uit de intentieverklaring Samen doorbouwen in onzekere tijden. Hierin hebben overheid en marktpartijen uitgangspunten vastgelegd voor extreme kostenstijgingen van materialen. Het doel is om de risico's te verkleinen, de schade te beperken en de productie op gang te houden. Met een gezonde sector kunnen we maatschappelijke uitdagingen zoals de woningbouw, verduurzaming, aanleg en onderhoud van infra samen aangaan.
Gerelateerd nieuws
Om aan de grote vraag naar woningen te voldoen moeten er in de komende jaren honderdduizenden woningen bij worden gebouwd. Daarmee staan gemeenten en provincies voor een enorme opgave. In Breda werkten de gemeente en bouwpartners Maas-Jacobs Groep en Nederlandse Bouw Unie (NBU) intensief samen tijdens de voorbereidingen van Blossem. In 100 dagen stelden zij samen een gebiedsperspectief op, na nog eens 6 maanden lag er een ontwikkelvisie voor 615 nieuwe woningen.
Voor het verrekenen van prijswijzigingen tijdens de uitvoering van een project is in 1991 de Risicoregeling Woning- en Utiliteitsbouw 1991 (RWU 1991) opgesteld. De Commissie Risicoregeling Woning- en Utiliteitsbouw heeft besloten om per 2025 te stoppen met de RWU-index 1991.
Het Ruimtelijk Voorstel van de Provincie Zuid-Holland maakt bouwen van betaalbare woningen in Zuid-Holland verder onhaalbaar. Bouwend Nederland vindt het beleid onverstandig en onrealistisch.