Animo voor werken in bouwteams groeit bij West-Brabantse gemeenten

Wat levert het op?

Jos van Alphen van het Aanbestedingsinstituut, ziet jaarlijks zo’n 1400 aanbestedingen voorbij komen en communiceert inhoudelijk zo’n 100 maal per jaar met opdrachtgevers en opdrachtnemers. Aanbestedingen in bouwteamvorm nemen de laatste jaren toe (landelijk gemiddelde 10%), maar nog altijd is de traditionele uitvraag het meest populair.  Vandaag bespreken we met elkaar hoe het proces beter kan, waarbij vertrouwen en samenwerken keywoorden zijn. Er wordt gesproken over clustering van opdrachten. Dat scheelt tijd en energie, bovendien versterkt het voor langere tijd de samenwerking en is voor de aannemer enige continuïteit geborgd. Voor gemeenten lijkt dit soms een duivels dilemma. Zij geven aan bij clustering het gevaar te lopen op inschrijvingen puur op laagste prijs. Maar denk dan bijvoorbeeld eens aan het opnemen van een EMVI-prestatiemeting in je contract. Er lijkt een tendens in de zaal om het toch eens uit te gaan proberen, al is het alleen al om de lastenvermindering. Vaak is er in bouwteamoverleg ook meer begrip voor elkaar onder de partners dan wanneer een project traditioneel aanbesteed is.

Volgens Jos leidt een bouwteam niet persé tot tijdwinst al heb je de binnen- en buitenploeg wel in een vroeg stadium tegelijk aan tafel. De voorbereidingen moeten nog altijd zorgvuldig gebeuren. Maar in bouwteam kun je wél de processen optimaliseren; een efficiencyslag maken dus.

Zorgvuldig in de voorbereidingsfase

Gemeente Halderberge zit middenin een aanbestedingstraject voor de herinrichting van een weg, waarbij de aannemer de ruimte gegeven wordt om vanuit het voorlopig ontwerp dat er ligt, het project naar eigen inzicht naar DO en uitvoeringsgereed ontwerp te brengen. Zij hebben hier alle vertrouwen in dat de kennis van de markt op deze manier het beste benut wordt.

Met de groep wordt ook een andere casus besproken, eveneens van gemeente Halderberge. Bij een project voor sloop en opnieuw plaatsen van een brug hebben zij aannemers laten presenteren. Er werden extra punten gegeven voor toepassing van hergebruik van materialen. Door de korte projecttijd stond er druk op de ketel, wat juist een extra impuls heeft gegeven om gezamenlijk maar kordaat keuzes te maken. De gemeente heeft vrijwel uitsluitend toetsend opgetreden en het project is geheel volgens planning opgeleverd.

Onder de aanwezigen zijn er nog geen minder goede ervaringen met bouwteam-contracten, behalve dat de budgetten niet altijd afdoende zijn. Vanuit Fransie van de Tonnekreek  van  Dura Vermeer Infra Zuidwest, wordtaangegeven dat in het kader daarvan liever gewerkt wordt met tarievenlijsten of een richtinggevend budget in de voorbereidende fase. Of laat dit geen onderdeel van je gunningscriteria of aanneemsom zijn. En geef in marktconsultaties richting de markt al duidelijk aan welke rol je als gemeente wil spelen.

Jos noemt ook een voorbeeld van een All Inclusive contract met eenheidsprijzen voor uitvoering van het werk, tarieven voor inspecteren en uitwerken voorstellen en met tarieven voor het bouwteamdeel. Dit geeft enige armslag, omdat dan niet alles vastgelegd is.

Verder worden risico’s en verantwoordelijkheden, rollen, taken en beslissingsbevoegdheden van alle bouwteampartners besproken, winst en risico-opslag. En zeker ook de gunningscriteria bij het aanbesteden van een bouwteamovereenkomst en de rol die de prijs daarin moet spelen komen ter sprake.

Welke aarzelingen zijn er?

Onervarenheid met een bouwteamconstructie, terughoudendheid bij gemeenteraden en onduidelijkheid over de exacte kosten blijken bij meerdere gemeenten dan toch te hebben geleid tot het opnieuw traditioneel aanbesteden. Als tip wordt meegegeven dat je ook een onderdeel van traditioneel uitgevraagd project kunt laten uitvoeren in bouwteam. Dat levert inzicht op hoe de aannemer de rest van het project verwacht te gaan aanpakken en geeft je al direct zicht op de samenwerking.

En ook voor bijvoorbeeld de uitvraag van bepaalde duurzaamheidsaspecten in een project of een wat complexer tracée binnen een project kun je de markt met voorstellen laten komen. Gemeente Moerdijk geeft al aan hier zeker open voor te staan. Kortom: er lijkt onder de deelnemers bereidwilligheid om uitvraag in bouwteam eens uit te proberen.

Voor vragen kun je altijd terecht bij Jos van Alphen of Beatrice Dormans, regiomanager Bouwend Nederland regio Zuid (links).

Zie hier de presentatie van Jos van Alphen.