Moderniseren doen ze graag bij Niersman maar te grote risico’s nemen, dat dan weer niet

Het was feest bij Niersman in februari. Met op de kantoren in Voorschoten en Den Haag een petit-four bij de koffie en taart op de bouwplaatsen, werd het 160 jarige bestaan gevierd. Maar misschien was het wel de 195-ste verjaardag. Al in 1828 namelijk startte Adrianus Vreeburg het metselbedrijf dat zijn stiefzoon Antoon Niersman 35 jaar later overnam. Voor de boeken, en voor het logo op het gebak, wordt echter 1863 als startdatum aangehouden. 
160 jaar historie is wat lang om diep op in te gaan, maar van onderhoud van onder meer boerderijen, witten en schoorsteenvegen groeide het bedrijf groter en groter. Flinke groeispurts werden onder de 3e en 4e generatie Niersman gemaakt, het bedrijf werd een middelgrote allrounder die kantoren, scholen en woningen bouwde. Écht hard is het onder de 5e generatie gegaan. Sinds Mark Niersman samen met Arie Stalenburg directeur/eigenaar is, is het personeelsbestand namelijk gegroeid van 70 naar 120 en heeft het bedrijf zich ontwikkeld tot een ontwikkelend bouwer met een jaaromzet van rond de 100 miljoen.

Zelfkennis is de ware kennis

Mark Niersman is door vader Henk nooit nadrukkelijk in de richting van het familiebedrijf geleid. "Anders dan mijn beide broers en zus, heb ik hem echter wel altijd gezegd dat ik er wel belangstelling voor had. Maar goed, je kunt het wel willen, zo’n bedrijf overnemen en leiden, dat wil nog niet zeggen dat je het ook kunt en leuk vindt." Er is een paar jaar nodig geweest om dat uit te vogelen. In 1996 gaf zijn vader aan nog drie jaar te willen doorgaan. "Je moet nu dus wel komen als je er nog zin in hebt, anders verkoop ik de tent", zei hij. Ik was toen net klaar met mijn opleidingen (hij heeft technische bedrijfskunde en daarna bouwkunde gestudeerd) en vond mezelf met 26 jaar nog wat jong om het bedrijf in mijn eentje te gaan leiden. Daarom heb ik Arie Stalenburg gevraagd of hij het samen met me wilde doen." Niersman had de zes jaar oudere Stalenburg leren kennen tijdens een HTS-stage bij bouwbedrijf Schouten. "Arie was daar uitvoerder. We hebben een half jaar samengewerkt en dat klikte goed. Een half jaar is misschien kort, maar soms moet je niet te lang over dingen nadenken en gewoon stappen zetten." Het klinkt als een goed advies want in 2000, na een ‘proefperiode’ van drie jaar, namen Niersman en Stalenburg de aandelen over en dat heeft het bedrijf geen windeieren gelegd.

Even wennen

Stalenburg vond het niet heel erg ingewikkeld om in het familiebedrijf te komen. "Natuurlijk moest ik in het begin wel het vertrouwen winnen van de vader en de oom van Mark, Henk en Wim Niersman. Zij gingen het bedrijf immers overgeven aan de jonge zoon die net van school kwam en een voor hen vreemde projectleider die wel dacht dat ie kon bouwen. Maar toen ze zagen dat Mark en ik goed samen door één deur kunnen en elkaar goed aanvullen, was het snel in orde." Van zijn kant heeft Stalenburg wel moeten wennen aan de cultuur bij Niersman. Bouwbedrijf Schouten, waar hij vandaan kwam, was weliswaar ook een familiebedrijf, maar toen al een flinke woningbouwer en een stukje moderner dan Niersman waar het er destijds nog behoorlijk traditioneel aan toeging. "Ze deden alles zelf. Ze hadden eigen metselaars, een werkplaats waar drie man kozijnen stonden te maken. Begrijp me niet verkeerd, het was een goed bedrijf maar ze hadden 70 man nodig voor wat ze deden. Met datzelfde aantal mensen draaiden wij een aantal jaren later veel meer omzet. Zouden we nu nog op die manier werken, dan zouden we 200 - 250 mensen hebben lopen en dat lijkt mij moeilijk aansturen. Geloof mij, 120 is al genoeg!"

Meegaan met de tijd

Er is dus veel veranderd bij het Voorschotense bedrijf en Mark Niersman had de indruk dat zijn vader (in 2018 overleden) en oom het daar niet altijd even makkelijk mee hadden. "Ze vonden het lastig dat het zo snel ging en dat ze het niet konden volgen. Maar als ze dan van anderen hoorden dat het goed ging, dan waren ze toch wel blij. En eigenlijk hebben ze er best snel afstand van genomen. Mijn oom nog wat sneller dan mijn vader; die bleef nog iets langer betrokken. Het was ook een man van de goedbedoelde adviezen. Als dat onder vier ogen gebeurde vond ik dat prima, ik kon me geen betere coach wensen." Stalenburg beaamt dat: "Zeker de eerste vijf jaar is dat heel belangrijk geweest voor ons."
Uiteraard waren er ook onder het personeel mensen die wat moeite met de veranderingen hadden. Voor sommigen was het reden om te vertrekken, maar zoals veel familiebedrijven heeft Niersman meerdere medewerkers die al erg lang bij het bedrijf werken. Dit jaar worden er drie 40-jarige jubilea gevierd. Dat zijn medewerkers die blij waren met de mogelijkheden die de diverse veranderingen en moderniseringen ze boden. En dan te bedenken dat een aantal van die vernieuwingen juist ook gericht zijn geweest op het aantrekken van jonger personeel. "De tijden zijn flink veranderd", verzucht Arie. "Vroeger brachten ouders een ventje langs met de vraag of je hem wilde leren timmeren. Nu staan ze niet meer op de stoep om om werk te vragen, maar moet je, als je personeel wilt, zorgen dat je een aantrekkelijk en modern bedrijf bent waar jongeren die van school komen 3D kunnen tekenen. Opleidingsmogelijkheden zijn ook heel belangrijk. Maar dan nog zie je dat jongeren niet zo lang meer bij een bedrijf blijven, zelfs niet bij een familiebedrijf."

Verstandige koers

Wat niet is veranderd bij Niersman, is de zorg voor de medewerkers. "Het personeel zegt: er wordt goed voor ons gezorgd, als we privé problemen hebben, krijgen we altijd ruimte om er aandacht aan te schenken", noemt Mark als voorbeeld. "Ondanks de 120 man personeel staan we er wel dichtbij", vult Arie aan. "Al wordt het wel steeds wat lastiger. Met twee vestigingen word je minder plat; je kunt niet overal tegelijk zijn dus we hebben daar directies zitten." Ook de no-nonsense cultuur is gebleven, het doe-maar-gewoon-dat-is-gek-genoeg. "Wij zijn dan wel vooruitstrevender dan het vroeger was en proberen een modern bedrijf te zijn dat alle hedendaagse productiemethoden kent, gekke dingen hebben we nooit gedaan, we hebben nooit grote risico’s genomen", zegt Mark. "Wat dat betreft zijn we inderdaad niet heel anders dan de vorige generatie", ziet Arie. Die dacht ook: als je een euro verdient, laat die dan in het bedrijf zitten. Dat maakt je bedrijf sterk en daar heb je plezier van." Het is misschien wel die insteek die Niersman in 2010 door de crisis heeft gesleept. Dat jaar vielen vijf van de zes projecten waar het bedijf mee zou gaan starten, binnen 1 week weg. "Dan zit je elkaar toch wel even raar aan te kijken, Wat nu?", denkt Mark terug. "Precies rond die tijd ging in Zoetermeer een goede collega van ons failliet en konden wij hun hele portefeuille van de curator kopen. Maar wie er een financiering voor moest afsluiten, hoefde niet in te schijven; het was aftikken bij het bod. Gelukkig konden wij dat en zo hebben we zes heel mooi projecten overgenomen waar we de boel mee aan de praat hebben gehouden; en ook nog zonder dat we iemand hebben hoeven ontslaan."

Continuïteit staat voorop

Met respectievelijk 52 en 58 jaar zijn Mark Niersman en Arie Stalenburg nog niet aan pensioen toe maar wel op een leeftijd dat ze nadenken over de toekomst van het bedrijf ná hun. Martijn Stalenburg, de zoon van Arie, werkt al een paar jaar in het bedrijf en met hem wordt wel gesproken om te kijken of het directeur-/eigenaarschap wat voor hem zou kunnen zijn in de toekomst. Mark zijn kinderen zijn nog jonger, zijn zoon Bob is weliswaar nog bezig met de studie Bouwtechnische bedrijfskunde, hij heeft wel aangegeven belangstelling te hebben. Of het er ook daadwerkelijk van komt dat één of beide zoons de zaak zal overnemen is nog lang niet zeker, weet Mark. "Het is natuurlijk mooi dat je een familiebedrijf hebt van 160 jaar oud, maar als er in de familie niemand is die de capaciteiten heeft om het aan te sturen, dan is continuïteit belangrijker en moet je buiten de familie kijken. Zover is het echter nog lang niet en dat we willen proberen het binnen de families houden lijkt me logisch; het is immers een prachtig mooi bedrijf!"