Scholen omarmen nieuwe lesstof veilig werken op de bouw

Een aantal jaren geleden formuleerde Bouwend Nederland de ambitie ‘nul dodelijke ongevallen’. Er werd een taskforce Veiligheid (nu ledengroep) opgericht met leden die wilden meedenken over het verbeteren van de veiligheid in de bouw. Jurgen van de Ven, directeur Productie van Huybregts Relou en VB Bouw Breda, stelde voor om lesmateriaal over veilig werken in de bouw te ontwikkelen voor mbo-leerlingen. Samen met de inmiddels gepensioneerde Bart van der Loo van TBI beet hij zich hierin vast. Van de Ven: “Via via kwamen we in contact met Erik Meijerink van Concreet Onderwijsproducten. Die was meteen heel enthousiast, ook omdat veiligheid slechts heel beperkt aan bod kwam in het bestaande lesmaterieel. We besloten ons eerst te richten op de opleiding timmeren, zowel bbl als bol. Dat plan presenteerden we in 2019 aan de MBO-raad. Met een positief resultaat. Ook de onderwijswereld vindt veiligheid een belangrijk thema.”

Nieuw lesmateriaal voor mbo snel omarmd

Scholen werken vanaf schooljaar 2020/2021 met het lesmateriaal over veiligheid, vertelt Van de Ven. “In samenspraak met de Nederlandse Arbeidsinspectie werd het lesmateriaal goed omarmd. Dat bracht ons op het vervolgidee om deze lesstof een plek te geven in de leermeester-trainingen van Volandis. Want als leerlingen op stage gaan, dan nemen zij hun nieuwe kennis mee. Daarnaast is het voorbeeldgedrag van de leermeester van groot belang voor een veilige leercultuur. De stap next level was in 2021 om de leidinggevende van de toekomst (hbo) bij het onderwerp veiligheid te betrekken. Hoe mooi zou het zijn als veiligheid onderdeel wordt van de stageopdrachten in het hbo. Denk aan het houden van een werkplekinspectie of het voorbereiden van een toolbox. Op die manier maak je de cirkel rond, van leerling/student naar stageplek en van stageplek weer naar de leerling/student.” En toen nam Erik Colijn van BouwSchool Breda contact op… 

Bouwteam neemt voortouw voor hbo 

BouwSchool Breda is het regionaal opleidingsbedrijf. In 2021 richtten ze de entiteit Bouwteam op: ruim 45 regionale bouwbedrijven, architectenbureaus, constructiebureaus, woningcorporaties en gemeenten werken intensief samen met de hogescholen. “Tijdens een kopje koffie legde Colijn uit dat ze interesse hadden in lesmaterieel veiligheid voor het hbo. Twee jaar lang hebben we bij Avans Hogeschool pilots gedaan met de eerder ontwikkelde lesstof plus gastlessen van een veiligheidskundige. Dat beviel de docenten goed. Vanaf komend schooljaar wordt de lesstof bij Avans een vast onderdeel van het curriculum. Ook staat in het eerste leerjaar een hele week in april in het teken van veiligheid.” De presentatie aan de Vereniging Hogescholen staat gepland voor najaar 2024. Van de Ven hoopt natuurlijk dat andere hogescholen het voorbeeld van Avans volgen. “Als veiligheid een duidelijk thema wordt binnen alle bouwgerelateerde opleidingen, dan is dat een enorme stap vooruit”, glundert hij.

Je voelt de urgentie pas écht…

“Iedereen snapt het belang van aandacht voor veiligheid, maar je voelt urgentie pas echt als je een ernstig ongeval van dichtbij hebt meegemaakt, stelt Van de Ven. “Ik was zelf een keer degene die het nieuws aan de familie moest vertellen. Reken maar dat dat impact heeft. Gelukkig zie ik dat steeds meer bedrijven en opdrachtgevers aandacht besteden aan veiligheid. Het is een ontzettend breed thema dat al begint bij het ontwerp én bij het creëren van een cultuur waarbinnen iedereen zich mag en kan uitspreken.” Het creeren van een veiligheidscultuur staat ook centraal in het nieuwe werkboek Samen klimmen op de veiligheidsladder. “Daar is veel interesse in, begreep ik. We zouden in de sector ook veel meer ervaringen kunnen uitwisselen. Vanuit de ledengroep hebben we in elk geval afgesproken om vooral in elke regio updates te geven wat we doen. Ik laat me graag inspireren en hoop ook anderen te inspireren.”

Verder lezen

Werkboek Samen klimmen op de veiligheidsladder nu te bestellen.