Ledenbijeenkomst Infraplatform Brabant: de transitie blijft vragen om lef

Signalen van opdrachtgevers en kleine infra aannemers

De Klankbordgroep Leden Infra Klein (ofwel KLIK) is mede opdrachtgever geweest voor een onderzoek naar de kansen voor de kleine infrabouwer. In dit onderzoek heeft het Economisch Instituut voor de Bouw zich specifiek gericht op infraleden in de omzetcategorieën tot 5 mio, van 5-10 mio en van 10-15 mio. De resultaten werden toegelicht door Paul Groot (zie downloadlink onderaan).

Een aantal opvallende zaken werd toegelicht zoals de afgenomen capaciteit van 35%, wat komt door de toename van zzp’ers, dat kleine bedrijven een groter aandeel als onderaannemer hebben en dat één op de drie 3 kleine bedrijven actief is voor gemeenten.

Gemeenten gaan verschillend om met opdrachten tot € 150.000. De gids proportionaliteit geeft ons ruimte om die grens bij gemeenten aan te kaarten, opdat zij zelf minder tenderkosten maken en enkelvoudig kunnen aanbesteden. Bovendien zitten leden dan al eerder in het traject met de gemeente over het project aan tafel.

Het onderzoek wees uit dat de budgetten van gemeenten onder druk staan. Daarnaast kampen gemeenten met een tekort aan capaciteit. Paul adviseert onze kleinere leden om ook zelf te investeren in plannen van aanpak en omgevingsmanagement. Daar lijkt nog te weinig actief op geanticipeerd te worden.

Naast gemeenten als opdrachtgevers is in het onderzoek ook gekeken naar Rijkswaterstaat en Waterschappen. Onlangs is de projectenkalender tot 2025 gepubliceerd (zie www.unievanwaterschappen.nl). Door Bouwend Nederland wordt flink gelobbyd om projecten op te knippen, zodat de kleinere aannemers ook kunnen meeprofiteren van de grote opgave. Ook staat bij de overleggen met inkooporganisaties altijd op de agenda om de markt eerder in het traject te betrekken en streven we naar meer uniformiteit in de uitvraag.

Emissieloos/SEB

Attendeer je gemeente op de beschikbare subsidie vanuit het SEB om meerkosten voor inzet van emissieloos materieel te bekostigen (geldt voor gemeenten die het convenant hebben ondertekend).

Elke gemeente informeert zelf op haar manier de burgers en marktpartijen over emissieloze zones, maar er zijn wel veel uitzonderingen. Een gemeente mag slechts één extra uitzondering invoeren t.o.v. landelijk beleid.

Tip aan de kleine infrabedrijven: ontwikkel een visie op emissieloos materieel. Denk bijvoorbeeld ook aan gezamenlijke inzet/aanschaf met concullega’s. Of betrek ander lokaal bedrijfsleven erbij.

Bestuur Infraplatform Brabant

Kersvers bestuurslid Mart van der Zanden van Aannemingsbedrijf Van der Zanden Moergestel wordt geïntroduceerd. Vervolgens informeert Roelant Veldboer de leden over de overleggen en  activiteiten waar het infraplatform aan deelneemt en koppelt regiomanager Hanneke van Eijndhoven de resultaten uit de landelijk gehouden infradialogen in het najaar van 2023 terug (zie beknopte opsomming in de presentatie). Eén van de acties die Bouwend Nederland na de infradialogen heeft aangegrepen is het aannemen van een gewijzigde koers in de lobby door het maatschappelijk belang te benadrukken (gezondheid, leefcomfort, transitie) in plaats van het wegnemen van files.

Evenementen/bijeenkomsten komende maanden

Zie in de presentatie ook de data van aankomende evenementen of bijeenkomsten de komende maanden die voor jouw interessant kunnen zijn. 

Duurzaamheid, circulariteit en klimaatadaptatie - LEF

Sanne de Groot van Ingenieurs- en adviesbureau TAUW neemt de leden vervolgens mee in de ervaringen die zij opdoet in de gesprekken met opdrachtgevers, maar ook over wat zij terug hoort van infra aannemers.

Vanuit haar rol als duurzaamheidsadviseur werkt zij mee in alle fasen van projecten en met een grote diversiteit aan opdrachtgevers.

Wat maakt nou dat duurzaamheid implementeren lukt: in negen van de tien gevallen is dat LEF.

Zij daagt opdrachtgevers en aannemers uit om moedige keuzes te maken.

Het levert op enkele vlakken enige discussie op. Kleine leden hebben de indruk dat er te weinig ruimte wordt geboden om het gesprek met de opdrachtgever aan te gaan. Verder wordt uiteraard genoemd dat de transitie nog niet gemaakt kan worden vanwege:

• Nog niet beschikbaar materieel en men is huiverig voor ombouw (veiligheidsaspect)
• Te complexe wet- en regelgeving
• Tekort aan kennis bij opdrachtgevers en aannemers om bepaalde keuzes te maken
• Eerder genoemde 3% kostenverhogingspercentage voor emissieloos bouwen is niet voor alle projecten haalbaar
• Kleine gemeenten zijn het nog niet gewend en durven niet te experimenteren
• Processen vaak nog niet integraal in de (beheers)organisatie doorgevoerd
• Te weinig duidelijkheid vanuit landelijke politiek

Om niet alleen wijzende vingers naar de opdrachtgever op te steken, wordt de aanwezige erop geattendeerd om zelf het gesprek met de opdrachtgever aan te gaan. Vanuit het EIB onderzoek lijkt het dat gemeenten de markt willen consulteren en eerder willen betrekken. We zien dit nog te weinig terug, laten we dan zelf die handschoen oppakken.

Er wordt afgesloten met het noemen van enkele echt wel goede voorbeelden, waarbij lef het kernwoord blijft.

De middag eindigt met een buffet en napraten onder de leden. Verder is gepolst hoe leden denken over een één- of tweedaagse excursie met alle infraleden uit Brabant, Zeeland en Limburg. Daar werd enthousiast op gereageerd.

Download hier de volledige presentaties incl. resultaten EIB en presentatie van TAUW.