Buitenlandse arbeidskrachten

Wegwijzer

Om leden te ondersteunen heeft Bouwend Nederland een wegwijzer uitgebracht voor het werken met buitenlandse onderaannemers, zzp’ers en uitzendondernemingen: De bouw maakt het met buitenlandse arbeidskrachten.

De regelgeving is hieronder per onderwerp weergegeven: nationaliteit, soort bedrijf, soort contract en de juiste prijs. Om risico's te beperken kan gebruik worden gemaakt van enkele keurmerken.

Nationaliteit

Werken in Nederland is vrij toegestaan voor arbeidskrachten met de Nederlandse nationaliteit of de nationaliteit van één van de landen van de Europese Unie, IJsland, Noorwegen, Liechtenstein en Zwitserland. Voor deze landen geldt vrij verkeer van werkenden.

Migratiewijzer

Voor arbeidskrachten met een andere nationaliteit (zogenaamde derdelanders) zijn zowel verblijfs- als werkvergunningen nodig. De migratiewijzer van Bouwend Nederland geeft aan welke acties nodig zijn.

Wet arbeid vreemdelingen

Als onderaannemers of uitzendondernemingen verder in de keten arbeidskrachten inzetten met een nationaliteit waarvoor geen vrij verkeer geldt, dan dien je ook aan aanvullende eisen te voldoen op het gebied van de administratie en verificatie. Dit is opgenomen en wordt toegelicht in de Wet arbeid vreemdelingen.

Soort bedrijf

Buitenlandse arbeidskrachten werken vaak niet direct voor bouw- en infrabedrijven maar in de keten via onderaannemers, uitzendondernemingen of als zzp'er (opdrachtnemers). Tevens is van belang of de opdrachtnemer in Nederland of in het buitenland gevestigd is. Voor ieder soort bedrijf gelden namelijk weer nét wat andere regels.

Onderaannemer

Als buitenlandse arbeidskrachten werken via onderaannemers dan ligt de leiding en het toezicht bij de onderaannemer, niet bij het bouw- of infrabedrijf, en geldt vaak de cao Bouw & Infra. De onderstaande verplichtingen zijn van belang:

• de Wet ketenaansprakelijkheid, aansprakelijkheid voor niet afgedragen loonheffingen;
• de vergewisplicht die is opgenomen in de cao Bouw & Infra.

Uitzendonderneming

Bij het inlenen van personeel (uitzenden) heeft het bouw- of infrabedrijf leiding en toezicht op het personeel. Vaak gaat het om buitenlandse arbeidskrachten waarvoor ook tijdelijke huisvesting geregeld moet worden. Bij uitzenden is het onderstaande van belang:

• de inlenersaansprakelijkheid, aansprakelijkheid voor niet afgedragen loonheffingen en omzetbelasting;
• de Waadi-registratie en verplichtingen uit de Waadi met betrekking tot informatie over arbeidsvoorwaarden, kwalificaties en veiligheid;
• de vergewisplicht specifiek voor uitzendsituaties, die is opgenomen in de cao Bouw & Infra.

Zelfstandige zonder personeel (zzp) of zzp-bemiddelaar

Let op! Bij het werken met zzp-bemiddelaars geldt vaak hetzelfde als bij het direct werken met zzp'ers. De bemiddelaar heeft namelijk geen rol in de keten voor bepaalde wetgeving. De onderstaande verplichtingen zijn van belang:

• Wet DBA, die gaat over de fiscale verplichtingen;
• verplichtingen in de cao Bouw & Infra (artikel 10.5.2).

Buitenlandse onderaannemers / uitzenders en zzp'ers

Wordt gewerkt met een buitenlandse opdrachtnemer in Nederland dan dient de buitenlandse opdrachtnemer de werknemers vooraf te melden in het digitale meldingssysteem van Posted Workers. Dit geldt ook voor buitenlandse zzp'ers. Deze verplichting is opgenomen in de WagwEU. Het bouw- of infrabedrijf controleert vervolgens of deze melding juist en volledig is. Ook hier kunnen boetes gelden voor beide partijen als niet wordt voldaan.

Soort contract

Nu duidelijk is met wat voor een soort bedrijf wordt gewerkt en of dit bedrijf in of buiten Nederland is gevestigd, wordt het juiste contract gekozen. Bouwend Nederland heeft al enkele standaard modelcontracten gepubliceerd op de website.

Modelovereenkomst zzp

Om risico's bij het werken met zzp'ers te beperken dient gebruik gemaakt te worden van de door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomst. Bij het gebruik van deze modelovereenkomst is het verder van belang dat belangrijke bepalingen juist en volledig worden ingevuld zoals het bijvoorbeeld het resultaat van het werk van stoffelijke aard.

Ook dient geborgd te worden dat het feitelijke werk wordt verricht volgens de afspraken die zijn gemaakt in de modelovereenkomst. Wordt hiervan afgeweken dan loop je het risico op naheffingen van de Belastingdienst. In de toelichting bij de modelovereenkomst is meer informatie opgenomen.

Bemiddeling van zzp'ers

Bij het werken met zzp'ers komt het voor dat het bouw- en infrabedrijf werkt met een bemiddelingsbureau. Dit bemiddelingsbureau levert de zzp'er en zorgt soms ook voor de administratieve afhandeling. Let hierbij wel goed op. Bij bemiddeling is namelijk sprake van een directe relatie tussen het bouw- en infrabedrijf en de zzp'er en gelden dezelfde bijbehorende voorwaarden zoals het afsluiten van een modelovereenkomst.

Inlenen van personeel

Bij het inlenen van personeel zoals uitzendkrachten, geldt een informatieplicht. Het bouw- en infrabedrijf dient informatie te verstrekken over veiligheid en de verlangde beroepskwalificaties. Daarnaast is het bouw- en infrabedrijf verplicht om vóór aanvang van het werk informatie te verstrekken over de arbeidsvoorwaarden. De informatie over de te verstrekken arbeidsvoorwaarden is opgenomen in de cao Bouw & Infra in bijlage 7.

Prijs

Ook voor werknemers van onderaannemers of uitzendondernemingen gelden vaak de arbeidsvoorwaarden uit de cao Bouw en Infra of vergelijkbare arbeidsvoorwaarden. Om als bouw- en infrabedrijf te borgen dat deze arbeidsvoorwaarden worden nageleefd door de opdrachtnemer, is het betalen van een goede prijs essentieel. Dit geldt tevens voor het voldoen aan wet- en regelgeving rondom belastingen en sociale premies.

Wet aanpak schijnconstructies

Wordt niet het juiste loon betaald dan kan het bouw- of infrabedrijf hiervoor aansprakelijk worden gesteld. Dit is opgenomen in de Wet aanpak schijnconstructies en volgt ook uit de vergewisplicht die is opgenomen in de cao.

Keurmerken

Vaak hebben bouw- en infrabedrijven niet zelf voldoende kennis en capaciteit in huis om eigen controles uit te voeren bij opdrachtnemers. In deze gevallen kan tevens gebruik worden gemaakt van keurmerken. Kennis van de werking en waarde van deze keurmerken is dan wel essentieel. De te hanteren keurmerken worden hieronder verder toegelicht.

Keurmerken

Welke keurmerken zijn bruikbaar in welke gevallen? Hieronder worden de belangrijkste keurmerken toegelicht.

SNA-keurmerk (NEN 4400)

Bij het werken met uitzendondernemingen zijn bouw- en infrabedrijven verplicht om alleen gebruik te maken van uitzendondernemingen met het SNA-keurmerk. Dit keurmerk beperkt risico's voor bouw- en infrabedrijven op diverse boetes en aansprakelijkheden voor illegale arbeid en belastingen en (gedeeltelijk) voor loon.

SNA-keurmerk voor (buitenlandse) onderaannemers

Het SNA-keurmerk is ook zeer geschikt om voor te schrijven voor onderaannemers, zeker als de risico's groter zijn. Mocht er twijfel bestaan bij een onderaannemer dan kan het SNA-keurmerk deze twijfel wegnemen. Bij het werken met buitenlandse onderaannemers wordt het gebruik van het SNA-keurmerk zelfs sterk aanbevolen.

ABU- of NBBU-lidmaatschap

Uitzendondernemingen die lid zijn van de ABU worden periodiek gecontroleerd op een juiste cao-naleving maar ook op andere zaken als goed werkgeverschap. De ABU hanteert hierbij strakke criteria voor frequentie en hersteltermijnen. De NBBU kent ook een controlesysteem voor cao-naleving maar de hierin opgenomen criteria voor frequentie en herstel zijn soepeler dan voor ABU-leden.

SNF huisvestingskeurmerk

Voor buitenlandse arbeidskrachten wordt vaak huisvesting geregeld. Het SNF-keurmerk controleert deze huisvesting op bepaalde eisen zoals oppervlakte, veiligheid en hygiëne. ABU- en NBBU-leden zijn verplicht om gebruik te maken van partijen die beschikken over het SNF-keurmerk.

Wordt gewerkt met een buitenlandse partij? Ga dan altijd na of de buitenlandse arbeidskrachten juist worden gehuisvest en of de partij beschikt over het SNF-keurmerk.